Κείμενο συνέντευξης τύπου για "super market και πανδημία"

Παρέμβαση Ντίνας Γκογκάκη προέδρου ΣΕΑ

Οι συνάδελφοι στα super market στις αποθήκες και γραφεία εργάζονται κοντά δυο μήνες κάτω από έντονους ρυθμούς, με αυτοθυσία για να μην λείψει τίποτα από κανένα λαϊκό σπίτι. Εργάζονται χωρίς ρεπό, πέραν του ωραρίου τους και τις Κυριακές είτε με ανοιχτά, είτε με κλειστά καταστήματα. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί χωρίς καμία δόση υπερβολής είναι τραγική και επικίνδυνη.

 

Οι καταγγελίες που φτάνουν καθημερινά στα σωματεία εμποροϋπαλλήλων είναι δεκάδες και αφορούν ακόμα και σήμερα την ανεπάρκεια στα αυτονόητα  μέτρα προστασίας των εργαζόμενων (γάντια, μάσκες, αλκοολούχα διαλύματα, καθαριότητα), πιέσεις σε συναδέλφους για να μην κάνουν χρήση ειδικών αδειών (γονείς και ευπαθής ομάδες), την εντατικοποίηση της εργασίας μέχρι εξαντλήσεως των εργαζομένων αλλά και ακόμα πιο σοβαρές και επικίνδυνες καταστάσεις όπως είναι η απόκρυψη κρουσμάτων και ο τρόπος αντιμετώπισης τους που σε καμία περίπτωση δεν εξασφαλίζει την υγεία όχι μόνο των εργαζομένων άλλα συνολικά τη δημόσια υγεία. Δεν θα ήταν υπερβολικό να πούμε ότι τα Σουπερ Μάρκετ είναι υγειονομικές βόμβες.

Πιο συγκεκριμένα μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα από τους χώρους δουλειάς:

Στα MARKET IN, στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας, σε επιβεβαιωμένο κρούσμα κορονοιού η εργοδοσία δεν μπήκε καν στο κόπο να ενημερώσει το προσωπικό και να ακολουθήσει τα όσα προβλέπονται σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ.

Σχετικά με όσα δήλωσαν στελέχη της εργοδοσίας σε παρέμβαση του σωματείου - μάλιστα η μια παρουσιάστηκε ως υπεύθυνη για τη διαχείριση των  ζητήματα που σχετίζονται με την πανδημία-  αφού επιβεβαίωσαν  την ύπαρξη  κρούσματος, κάτι το οποίο γνώριζαν από την Κυριακή αλλά επίσημη ενημέρωση δεν έκαναν στους συναδέλφους, προχώρησαν σε απολύμανση για προληπτικούς και ψυχολογικούς λόγους στο κτήριο το βράδυ της Δευτέρας μετά το σχόλασμα των εργαζομένων. 

Την επομένη μέρα  πήγαν όλοι κανονικά για δουλειά  και από την Τετάρτη,  μετά δηλαδή από δυο μέρες  θα πήγαινε στα κεντρικά ο γιατρός εργασίας και κάποιοι συνάδελφοι θα έμπαιναν σε κατ’ οίκον περιορισμό!  Τελικά ο γιατρός εργασίας ενημέρωσε τους συναδέλφους ότι δεν τίθεται θέμα καραντίνας αφού ο συνάδελφος που βρέθηκε θετικός δεν προσήλθε στην εργασία του για διάστημα 10 ημερών λόγω συμπτωμάτων. Τους καθησύχασε μάλιστα λέγοντας πως αν ήταν κάποιος να έχει νοσήσει θα είχε ήδη παρουσιάσει συμπτώματα, μειώνοντας αυτοβούλως το όριο της καραντίνας στις 10 από τις 14 ημέρες που είναι σύμφωνα με τα πρωτόκολλα του ΕΟΔΔΥ.

Με ποιο δικαίωμα ο γιατρός εργασίας αυξομειώνει αυθαίρετα το όριο της καραντίνας φέρνοντας το τελικά στα μέτρα της εργοδοσίας ώστε τελικά να μην παρθεί ένα ουσιαστικό μέτρο προστασίας της υγείας των εργαζομένων σε έναν μεγάλο εργασιακό χώρο με επιβεβαιωμένο κρούσμα κορονοιου;  Υπολογίζουν πραγματικά  την υγεία των εργαζομένων ή αποφασίζουν ανάλογα για να μη ζημιωθούν σε μια φάση που σημειώνουν μεγάλες πωλήσεις και κέρδη; Τελικά η υπεύθυνη της εργοδοσίας για τα θέματα κορονιου μας ενημέρωσε ότι οι συνάδελφοι που βρίσκονται στο τμήμα που βρέθηκε το  κρούσμα δήλωσαν οικειοθελώς ότι επιθυμούν να κάνουν χρήση ημερών από την  κανονική τους άδεια! Δηλαδή η εργοδοσία απαλλάχτηκε και από τα έξοδα της ειδικής άδειας που χορηγείται σε αυτές τις περιπτώσεις. Αλλά αναρωτιόμαστε: Ο συνάδελφος που νόσησε μόνο με συναδέλφους από το τμήμα του ήρθε σε επαφή; Δεν είχε επαφές με άλλους συναδέλφους μέσα στο κτίριο; Δεν έκανε μαζί με άλλους  χρήση των κοινόχρηστων χώρων του κτιρίου;

Επίσης στη συγκεκριμένη αλυσίδα, δεν προβλεπόταν η ειδικότητα του καθαριστή στα καταστήματα με αποτέλεσμα μέχρι πρότινος οι πωλητές και οι πωλήτριες να επιβαρύνονται με τις εργασίες καθαριότητας. Το μέτρο που πήραν μέσα στην πανδημία ήταν η ανάθεση της καθαριότητας σε εργολάβους που βάζουν εργαζόμενους να καθαρίσουν τα καταστήματα χωρίς να τους παρέχονται ΜΑΠ και με εξευτελιστικά μεροκάματα. Τους έχουν δηλωμένους ότι κάνουν δουλειά μιας ώρας την ημέρα!  Η καθαριότητα των καταστημάτων γίνεται μια φορά για  3-4 ώρες ημερησίως, που την εκτιμάμε ελλιπή σε σχέση με την ανάγκη να καθαρίζονται διαρκώς όλες οι επιφάνειες (ράφια- καρότσια- πόμολα- πάγκοι κ.α.) μέσα σε καταστήματα που έχουν συνεχή και μεγάλη ροή πελατών.  Σε συναδέλφους που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες ή  παρουσίασαν  συμπτώματα και έλειψαν από την εργασία τους, τους χρεώθηκε άδεια ασθενείας, γεγονός που αντιλήφθηκαν κατά την  μισθοδοσία.

Στα MY MARKET διευθυντής καταστήματος δήλωσε ότι όποιος εργαζόμενος κάνει χρήση της άδειας ειδικού σκοπού δεν θα ξαναγυρίσει στην δουλειά και απείλησε με μεταθέσεις σε άλλα καταστήματα. Διευθυντές καταστημάτων στο αίτημα των εργαζομένων να πάρουν την άδεια ειδικού σκοπού, απαντούν με την ερώτηση: "και τι θα γίνει αν όλοι όσοι δικαιούνται αυτές τις άδειες τις πάρουν;" αποτρέποντας τους τελικά κάτω από τον φόβο της απόλυσης.

Στις αποθήκες της συγκεκριμένης επιχείρησης είναι καθεστώς να εργάζονται 11 ώρες την ημέρα, τα ρεπό δίνονται μόνο σε όσους το απαιτούν ενώ αντίστοιχα και στα καταστήματα η υπερωριακή απασχόληση και η μη χορήγηση ρεπό, θεωρείται αυτονόητο.   

Στο ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗ οι συνάδελφοι μάταια περιμένουν να ενημερωθούν για το τι γίνεται με τους συναδέλφους τους  που παρουσιάζουν συμπτώματα και μπαίνουν σε κατ’ οίκον περιορισμό ακόμα και για επιβεβαιωμένα κρούσματα. Υπάρχει δικαιολογημένη γενική ανησυχία όσο και αν η εργοδοσία προσπαθεί να μας καθησυχάζει.

Στα κεντρικά γραφεία, με 5 επιβεβαιωμένα κρούσματα, αναγκάστηκε να ενημερώσει τους εργαζόμενους μετά από την έντονη φημολογία και ύστερα από καταγγελία του σωματείου. Τα μέτρα που πήρε ήταν να θέσει σε κατ ‘ οίκον περιορισμό ελάχιστους συναδέλφους, ενώ αρκετοί έκαναν χρήση της κανονικής άδειας και κάθε άλλης άδειας, προκειμένου να απουσιάσουν και να προστατευτούν.

Διευθυντής καταστήματος δήλωσε σε εκπρόσωπο του σωματείου  ότι "αν κάποιος έχει δέκατα και παραμένει σπίτι του μπορεί να είναι γιατί η ένταση της δουλειάς φτάνει το 200%"!

Σε κατάστημα στο Χολαργό, με επιβεβαιωμένο κρούσμα, το μέτρο που πήρε η επιχείρηση ήταν να κλείσει το κατάστημα για μια μέρα και να κάνει απολύμανση, να θέσει σε κατ’ οίκον περιορισμό μόνο όσους δούλευαν στο ίδιο τμήμα μαζί με τον εργαζόμενο που νοσεί. Σε παρέμβαση του σωματείου δήλωσαν ότι έκαναν και παραπάνω από όσα προβλέπονταν αφού η οδηγία από τον ΕΟΔΥ ήταν ότι δεν χρειαζόταν να κλείσει το κατάστημα πάρα μόνο να καθαρίσουν με χλωρίνη!

Επίσης οι συνάδελφοι που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες ενημερώνονται ότι δικαιούνται άδεια 15 ημερών όσοι εργάζονται λιγότερο από χρόνο στην επιχείρηση και μέχρι 1 μήνα όσοι εργάζονται πάνω από χρόνο. Μετά από αυτό το διάστημα θα πρέπει να γυρίσουν πίσω στη δουλειά ή να κάνουν χρήση άδειας άνευ αποδοχών. Η άδεια που δίνεται είναι με το καθεστώς της αναρρωτικής. Για να πάρουν άδεια πρέπει να προσκομίσουν χαρτί γιατρού ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που στελέχη της επιχείρησης αναλαμβάνουν χρέη γιατρού και αποφάσιζαν ποιος ανήκει και πιο όχι στις ευπαθείς ομάδες. Μπορεί η επιχείρηση να διαθέτει 4 γιατρούς εργασίας άλλα οι εργαζόμενοι μάταια τους αναζητούν. Διευθυντές καταστημάτων ενημερώνουν τους εργαζόμενους ότι μπορούν να απουσιάζουν λόγο συμπτωμάτων για 7 ημέρες, την 8^η θα χρεώνονται με άδεια άνευ αποδοχών.

Στα THE MART – ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ στη Λάρισα  εργαζόμενοι που είχαν πάρει άδεια ειδικού σκοπού πιέζονταν να γυρίσουν στη δουλειά αλλιώς θα έπρεπε να επιλέξουν  εκβιαστικά ανάμεσα στη χρήση της κανονικής τους άδειας ή της αναστολής των συμβάσεων τους για 45 μέρες!

Στα  ΑΒ, διευθυντής καταστήματος είπε ότι οι συνάδελφοι που έχουν τεθεί σε κατ’ οίκον περιορισμό λόγω συμπτωμάτων και σύμφωνα με οδηγίες του ΕΟΔΥ «λείπουν αυτοβούλως» ενώ αντίστοιχα στέλεχος της επιχείρησης ισχυρίστηκε ότι μπορεί οι συνάδελφοι να λένε και ψέματα,  γι’ αυτό και ζητάνε χαρτί γιατρού!

Στις αποθήκες της ίδιας αλυσίδας υπάρχει έντονη αναστάτωση για την αύξηση του αριθμού των  εργαζόμενων που παρουσιάζουν συμπτώματα. Η εργοδοσία διαβεβαιώνει ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας, χωρίς βέβαια να κάνει την παραμικρή ενημέρωση για την κατάσταση που επικρατεί. 

Στο κατάστημα στα Βριλήσσια εργαζόμενη λιποθύμησε! Η εργοδοσία το απέδωσε σε καρδιολογικά προβλήματα που είχε. Σε ερώτηση του σωματείου αν οι εργαζόμενοι κάνουν το διάλλειμα τους, παίρνουν το ρεπό τους, η απάντηση ήταν ότι "γενικά ναι άλλα αν κάποιος ξεχνάει να κάνει διάλλειμα ή θέλει να δουλεύει το ρεπό του δεν ευθύνεται η εργοδοσία".  

Δεν είναι λίγες οι καταγγελίες για ελλιπή μέτρα προστασίας, για τη μη εφαρμογή της ελεγχόμενης προσέλευσης πελατών και μη τήρηση των αποστάσεων. 

Στα  LIDL το κυνήγι των στόχων και της παραγωγικότητας δεν αναστέλλεται ποτέ, ούτε βέβαια το σύστημα των επιπλήξεων. Οι εργαζόμενοι της απογευματινής βάρδιας που παραλαμβάνουν εμπορεύματα  δεν φεύγουν πριν τις 11 το βράδυ. Το μέτρο των αποστάσεων για τους πελάτες τηρείται περισσότερο με ατομική ευθύνη των πελατών παρά με ευθύνη των διευθύνσεων των καταστήματος.

Στην αποθήκη δεν υπάρχει καμιά ενημέρωση για όσους λείπουν με συμπτώματα. Ο γιατρός εργασίας είναι άφαντος.  Σε ερώτηση συνδικαλιστή γιατί δεν είναι καθημερινή η παρουσία του γιατρού εργασίας και γιατί δεν έχει ενημερώσει τους εργαζομένους για το πώς πρέπει να δουλεύουν σε αυτές τις συνθήκες, η απάντηση του διευθυντή ήταν: "και τι να τον κάνεις τον γιατρό; Και να κολλήσουμε μια απλή ίωση είναι."  Στις αποθήκες στη Βόρεια Ελλάδα αρνήθηκαν να κάνουν απολύμανση.

Στα BAZAAR, στο Γαλαξία, στα 24shopen και σε μικρότερες αλυσίδες οι εργοδότες αυτοσχεδιάζουν για το πώς θα τσακίσουν τους εργαζόμενους. Στα BAZAAR οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν ότι εκβιάζονται και απειλούνται με απόλυση αν κάνουν χρήση άδειας ειδικού σκοπού ή αν δεν εργαστούν πέρα από το ωράριο τους. Στα 24hopen και ενώ τα καταστήματα δούλευαν κανονικά μέχρι 1^η Απρίλη, οι εργαζόμενοι ενημερωθήκαν ότι οι συμβάσεις τους έχουν ανασταλεί από τις 26 Μαρτίου και καλέστηκαν να συνεχίζουν να δουλεύουν κανονικά. Σε μικρή αλυσίδα στη Θεσσαλονίκη επειδή την εργοδοσία λόγο ανταγωνισμού δεν τη συνέφερε να ανοίξει Κυριακή ανάγκασε τους συναδέλφους να κολλήσουν χαρτιά στις πόρτες των καταστημάτων ότι απεργούν!

Σχεδόν σε όλες τις μεγάλες  αλυσίδες Σουπερ Μάρκετ οι εργαζόμενοι καλούνται να εξυπηρετήσουν και τις παραγγελίες του eshop με δουλειά ακόμα και τις Κυριακές. Στα αυτοσχέδια τηλεφωνικά κέντρα οι εργαζόμενοι συνωστίζονται, ο ένας δίπλα στον άλλον, μέσα σε λίγα τετραγωνικά.

Οι εργαζόμενοι στα σούπερ μάρκετ, τώρα αλλά και προηγούμενα- είναι λίγοι με αποτέλεσμα ο καθένας να δουλεύει για 2 και 3 ταυτόχρονα. Οι περισσότεροι είναι με το καθεστώς της μερικής απασχόλησης, ο μισθός τους δεν ξεπερνά τα 400 ευρώ. Είναι σθεναρή η άρνηση των εργοδοτών να μετατρέψουν τις συμβάσεις σε πλήρους απασχόλησης. Ακόμα και τώρα που χρειάζονται περισσότερες ώρες εργασίας, καταφεύγουν σε προσλήψεις με συμβάσεις λίγων ημερών, όλων των ειδών ίσα – ίσα για να καλύψουν τις τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό με το χαμηλότερο κόστος.

Την ίδια στιγμή μόνο την οργή των συναδέλφων προκαλούν τα μηνύματα που ακούγονται από τα μεγάφωνα των καταστημάτων, όπου ζητούν συγγνώμη από τους καταναλωτές για την καθυστέρηση η οποία υπάρχει λόγο αδειών ειδικού σκοπού και ευπαθών ομάδων. Γιατί τελικά οι εργαζόμενοι είναι μόνιμα στο στόχαστρο της εργοδοσίας. 

Οι εργαζόμενοι έχουν στήριγμα να ακουμπήσουν! Να δυναμώσουν τα κλαδικά σωματεία τους, να συμβάλουν στην αντίσταση, στη διεκδίκηση. Να προσπεράσουν όσους εμφανίζονται ως φίλοι τους και τιτλοφορούνται ως σωματεία αλλά αποτελούν τα γραφεία τύπου των επιχειρήσεων τους. Η 15 Απρίλη μπορεί να γίνει η μέρα για να ακουστεί η δική τους φωνή!