απόσπασμα από την εφημερίδα "Ριζοσπάστης"
Οι γυναίκες έχουν πολλούς λόγους για να βρίσκονται στην 1η γραμμή του αγώνα
«…Δεν μπορούμε όμως να τραβήξουμε τις μάζες, στην πολιτική, χωρίς να τραβήξουμε σ΄ αυτήν τις γυναίκες. Γιατί οι γυναικες που εκπροσωπούν το μισό ανθρώπινο γένος, καταπιέζονται στον καπιταλισμό δυο φορές περισσότερο. Η εργάτρια και η αγρότισσα καταπιέζονται από το κεφάλαιο και επί πλέον, ακόμα και στις πιο δημοκρατικές αστικές δημοκρατίες, παραμένουν, πρώτον, ανισότιμες, γιατί ο νόμος δεν τις εξισώνει με τον άντρα¯ δεύτερο κι αυτό είναι το κυριότερο, παραμένουν στην «οικιακή εργασία», «σκλάβες του σπιτιού», πνιγμένες στην πιο ασήμαντη, την πιο μαύρη κι άραχλη, την πιο βαριά κι αποβλακωτική για τον άνθρωπο δουλιά της κουζίνας και γενικά στις δουλιές του απομονωμένου οικιακού οικογενειακού νοικοκυριού» Β.Ι.Λένιν, Απαντα, τόμ. 42, σελ. 368-369
Η κουβέντα και ο αγώνας για την ισοτιμία και τα δικαιώματα των γυναικών ήταν και συνεχίζει να είναι επίκαιρος. Παλιότερα η ανισοτιμία της γυναίκας ήταν πιο κραυγαλέα γιατί αποτυπωνόταν μέσα από νόμους και διαπερνούσε τη συνείδηση της λαϊκής οικογένειας, παρά το γεγονός πως έχει κι αυτή συμφέρον να παλέψει για την ισοτιμία της γυναίκας. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει, η ανισοτιμία υπάρχει, απλά έχει άλλη μορφή. Οι νέες γυναίκες καλούνται να παίξουν το ρόλο του «Δούρειου Ιππου» για την επέκταση διάφορων μορφών εκμετάλλευσης πχ μερική απασχόληση, 6μηνες ατομικές συμβάσεις, δουλιά για τρεις – τέσσερις ώρες τη βδομάδα, κλπ. Το γυναικείο κίνημα πρέπει να παίξει το ρόλο του. Ποιος όμως είναι αυτός, τι προσανατολισμό πρέπει να έχει, για τι παλεύει; Σήμερα παρόλο που η θέση της γυναίκας παραμένει ανισότιμη, η ανισοτιμία εξακολουθεί να είναι συγκαλυμμένη και όχι τόσο κατανοητή. Οι νέες κοπέλες έχουν ν’ αντιμετωπίσουν τις συνέπειες των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων (που πολλές φορές παρουσιάζονται ελκυστικές) αλλά και μια σειρά από κοινωνικές διακρίσεις εξαιτίας του φύλου τους. Το γυναικείο ζήτημα είναι τόσο παλιό όσο η ταξική εκμετάλλευση και καταπίεση. Ο καπιταλισμός έχει ανάγκη η γυναίκα να βρίσκεται στο σπίτι αλλά και στην παραγωγή και ν’ αποτελεί φτηνό εργατικό δυναμικό. Δεν είναι τυχαίο πως το 1/4 των γυναικών είναι άνεργες, πως τα ποσοστά μερικής απασχόλησης σε νέες κυρίως ηλικίες χτυπάνε κόκκινο, πως η μητρότητα καταντά εμπόρευμα, κλπ. Η γυναίκα της εργατικής τάξης, εξαιτίας των πολλαπλών ρόλων που κουβαλά στην πλάτη της (εργαζόμενη, σύζυγος, μητέρα, κλπ) έχει ν’ αντιμετωπίσει μια σειρά από δυσκολίες. Γι’ αυτό άλλωστε και το γυναικείο κίνημα πρέπει να έχει στο στόχαστρο την ταξική εκμετάλλευση και να αντιπαλεύει ταυτόχρονα τη φυλετική καταπίεση. Αν λοιπόν οι κατακτήσεις του γυναικείου κινήματος δεν συνοδεύονται από βαθιές κοινωνικές αλλαγές, παίρνονται πίσω μέσα σε μια νύχτα όπως το 8ωρο, η επαναφορά της νυχτερινής εργασίας, κλπ. Ωστόσο η αστική τάξη δεν μένει άπραγη. Υπάρχουν γυναικείοι φορείς που υποστηρίζουν πως υπεύθυνη για τα προβλήματα των γυναικών είναι η καταπίεση των αντρών. Βασιζόμενοι στο νεοφεμινισμό, ψάχνουν λύσεις για το γυναικείο ζήτημα πχ μέσα από ποσοστώσεις στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Φορείς που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συναινούν στο σάρωμα των δικαιωμάτων των γυναικών και αποπροσανατολίζουν, αφού βάζουν στην άκρη την ταξικότητα του γυναικείου ζητήματος που είναι η μήτρα η οποία γεννά τη διττή εκμετάλλευση των γυναικών. Ετσι λοιπόν βρέθηκε η φόρμουλα των μη κυβερνητικών οργανώσεων, που χρηματοδοτούνται αδρά για τη διαμόρφωση συσχετισμών που είναι απαραίτητοι για την αστική τάξη. Συσχετισμοί που σπέρνουν τη μοιρολατρία και την απογοήτευση, καλλιεργώντας αυταπάτες ότι τα προβλήματα των γυναικών μπορούν να λυθούν μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα. Οπως αναφέραμε και παραπάνω το γυναικείο κίνημα είχε κατακτήσεις στο παρελθόν που πάρθηκαν πίσω γιατί δεν συνοδεύονταν με βαθιές κοινωνικές αλλαγές.
Ο καπιταλισμός έχει πολλούς μηχανισμούς στην υπηρεσία του, όπως τα ΜΜΕ, τη μόδα, την εκπαίδευση, τη θρησκεία, κλπ για να αποπροσανατολίζει. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως όλες οι μεσημεριανές κουτσομπολίστικες εκπομπές και τα πρότυπα που προωθούνται είναι μακριά απ’ τους προβληματισμούς της νέας κοπέλας. Της πλασάρουν πως: «εσένα ο προορισμός σου είναι να είσαι όμορφη, πετυχημένη και σεξουαλικό αντικείμενο, πράγματα που είναι σύμφυτα με την εκπόρνευση που πλασάρεται απ’ τους τηλεβάρβαρους των ΜΜΕ. Είναι απελευθέρωση να κοιτάς στο μπαρ τι κλειδιά αυτοκινήτου έχει ο άλλος ή μήπως είναι αποστεωμένα φαινόμενα μακριά από οποιαδήποτε ανθρώπινη αξία; Μ’ όλους τους μηχανισμούς που έχουν προσπαθούν να κρατήσουν τις γυναίκες πολίτη 2ης κατηγορίας. Το Εργατικό κίνημα βοηθά τη γυναίκα να ερμηνεύει όλα όσα συμβαίνουν στη ζωή της, να μαθαίνει το «γιατί» και να βρίσκει τη διέξοδο. Μέσα από το ταξικό εργατικό κίνημα η γυναίκα χτίζει τη προσωπικότητά της, γαλουχείται με το ιδανικό της αξιοπρέπειας, βοηθιέται στο ν’ αντιμετωπίζει και να ξεπερνά τις δυσκολίες της ζωής ακόμα και σε προσωπικό επίπεδο. Οι πρώτες προσπάθειες γυναικείας οργάνωσης εμφανίζονται το 18ο-19ο αιώνα. Σ’ αυτές επικρατούν μορφωμένες γυναίκες της αστικής τάξης και λιγότερο της εργατικής. Παρ’ όλο που προβάλλονται προοδευτικά για την εποχή τους αιτήματα, όπως το δικαίωμα στην ψήφο και την εκπαίδευση, κάτω από την επίδραση μικροαστικών και αστικών αντιλήψεων, το κίνημα αυτό κατέληξε να ασχολείται με τη φιλανθρωπία, τον εθελοντισμό και τον πολιτισμό.Σταθμό του γυναικείου κινήματος αποτέλεσε το πρώτο συνέδριο γυναικών στις ΗΠΑ το 1848. Στις 8 Μάρτη του 1857 η διαδήλωση εργατριών ιματισμού της Ν.Υόρκης, που ξεσηκώνονται για πρώτη φορά ενάντια στις άθλιες συνθήκες εργασίας, καταλήγει σε αιματοχυσία.
Η 8η Μάρτη από το Σοσιαλιστικό Συνέδριο της Κοπεγχάγης, με πρόταση της Κλάρας Τσέτκιν ανακηρύσσεται σε παγκόσμια ημέρα αγώνα για τα δικαιώματα της γυναίκας.
Στη χώρα μας τα πρώτα φαινόμενα οργανωμένης γυναικείας κίνησης ξεκινούν γύρω στο 1870, ενώ το 1887 κυκλοφορεί η «Εφημερίδα των κυριών» από την Καλλιρόη Παρέν. Παρά τα προοδευτικά στοιχεία της κίνησης αυτής για την εποχή εκείνη, η αστική προέλευση των γυναικών που συμμετείχαν, οδήγησε στον αστικό φεμινισμό. Στην Ελλάδα με την ίδρυση του ΣΕΚΕ (μετέπειτα ΚΚΕ) μπήκαν οι βάσεις για τη γυναικεία οργάνωση, εμφανίζονται οι πρώτοι όμιλοι σοσιαλιστριών γυναικών με αιτήματα όπως οικονομική, πολιτική, κοινωνική ισοτιμία. Το πρότυπο της γυναίκας αγωνίστριας κατακτήθηκε μέσα από τη δράση των γυναικών, μέσα από μεγάλους λαϊκούς αγώνες της ΕΑΜικής εθνικής αντίστασης και του ΔΣΕ. Αποδείχτηκε πως η γυναίκα είναι εξίσου ικανή με τον άντρα στο πολιτικό και ένοπλο αγώνα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως οι γυναίκες ψήφισαν για πρώτη φορά το 1944 για την εκλογή κυβέρνησης στην Ελεύθερη Ελλάδα.
Το 1946 πραγματοποιείται το πρώτο Συνέδριο της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Γυναικών (ΠΟΓ). Μετά τη διάλυση της ΠΟΓ συγκροτήθηκε η Πανελλαδική Δημοκρατική Ενωση Γυναικών που κυκλοφόρησε την εφημερίδα: «Η Μαχήτρια». Το 1964 ιδρύεται η Πανελλήνια Ενωση Γυναικών (ΠΕΓ) με παραρτήματα σε μεγάλες πόλεις, επαρχιακά κέντρα αλλά και συνοικίες. Η μεγάλη ανάπτυξη του δημοκρατικού γυναικείου κινήματος μετά το 1974, η ίδρυση καινούριων γυναικείων οργανώσεων, η μαζική συμμετοχή των γυναικών στα συνδικάτα οδηγεί το 1976 στην ίδρυση της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας (μετά από την Πανελλαδική Σύσκεψη).
Τη δεκαετία του ‘80 η εργατική νομοθεσία και το οικογενειακό δίκαιο παραχωρεί ορισμένα δικαιώματα στις γυναίκες (ίση αμοιβή με τους άντρες, άδειες μητρότητας, γονικές άδειες, κλπ κάτω από την πίεση του εργατικού και γυναικείου κινήματος.
.
