Κείμενο συνέντευξης τύπου για "super market και πανδημία

Παρέμβαση Θαν. Γκώγκου μέλος ΔΣ ΟΙΥΕ

Από πολύ νωρίς και με την έναρξη των μέτρων για την πανδημία, δεκάδες σωματεία εμποροϋπαλλήλων σε όλη τη χώρα ανέδειξαν την άγρια κατάσταση που εξελισσόταν μέσα στους χώρους των super market, στα καταστήματα, στα γραφεία, στις αποθήκες, φέρνοντας στο προσκήνιο αιτήματα για άμεση προστασία των εργαζομένων απέναντι στον κορονοιό. Η συλλογική διεκδίκηση και όχι η ατομική ευθύνη ήταν αυτή που πίεσε και έφερε κάποια ελάχιστα μέτρα προστασίας στους χώρους δουλειάς.

Όλο αυτό το διάστημα οι συνάδελφοι μας στα super market εργάζονται με αυτοθυσία, για να εξυπηρετήσουν τους καταναλωτές και να μην λείψει τίποτα από κανένα λαϊκό σπίτι. Όμως οι εργαζόμενοι αυτοί έχουν ζωή, έχουν οικογένειες, έχουν τις ίδιες φοβίες, τα ίδια προβλήματα και τις ίδιες ανάγκες που έχουμε όλοι μας.

Με τη σημερινή συνέντευξη τύπου θέλουμε να αναδείξουμε σημαντικές πλευρές που αφορούν την κατάσταση στις αλυσίδες των super market, να παρουσιάσουμε σημαντικές και ενδεικτικές καταγγελίες που έρχονται καθημερινά και να προτάξουμε την απάντηση που πρέπει κατά τη γνώμη μας να δώσουν οι εμποροϋπάλληλοι και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις.

Συναδελφισσες-οι, εμείς μπορεί να μην έχουμε την επιστημονική κατάρτιση να εξετάζουμε και να συζητάμε ιατρικές πλευρές γύρω από τον ιό, έχουμε όμως την κοινή λογική και με βάση αυτή κρίνουμε, φιλτράρουμε ότι ακούμε από τους επιστήμονες καθημερινά. Μέχρι και σήμερα προχωράμε με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ και με βάση αυτές διεκδικούμε τη μέγιστη προστασία των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς, αναδεικνύουμε σοβαρά κενά και ελλείψεις που υπάρχουν, που μας καταγγέλλονται.

Με βάση αυτή λοιπόν την κοινή λογική, δε μπορούμε να κατανοήσουμε πως ενώ την ίδια στιγμή που ακούμε πομπώδεις εκφράσεις για τον κορονοιό, ο οποίος δε διαχωρίζει μεγάλους-μικρούς, γυναίκες-άνδρες, πλούσιους-φτωχούς, ο ίδιος ιός που είναι επικίνδυνος και έχει ισχυρή μεταδοτικότητα σε κάθε πιθανή επαφή μας έξω, αυτός ξαφνικά με έναν μαγικό τρόπο γίνεται αόρατος, λιγότερο επικίνδυνος ή δε μπαίνει μέσα από τις συρόμενες πόρτες των super market. Διότι από την 1^η μέρα ως και σήμερα τα μέτρα προστασίας μέσα στα περισσότερα super market είναι για τα μάτια του κόσμου, λες και δεν υπάρχει ιός.

Δε μπορούμε να κατανοήσουμε πως ενώ την ίδια στιγμή που λέγεται ότι πρέπει να συμπεριφερόμαστε όλοι ως εν δυνάμει φορείς του ιού και οι προτροπές είναι πως σε κλειστούς χώρους πρέπει να υπάρχουν ιδιαίτερα μέτρα προστασίας, οι εργαζόμενοι στα super market 1.5 μήνα τώρα είναι πλήρως εκτεθειμένοι πλάι σε εκατοντάδες ανθρώπους που εναλλάσσονται καθημερινά και συνεχώς μέσα στα καταστήματα.

Δε μπορούμε να κατανοήσουμε το λόγο που οι συνάδελφοι μας στην Ιταλία εργάζονται μέσα στα super market με μάσκες, γάντια ακόμα και με ειδικά γυαλιά, φυσικά αυτά ύστερα από τις εκατόμβες νεκρών, ενώ στη χώρα μας είναι εντελώς ακάλυπτοι.

Αυτοί οι προβληματισμοί και άλλοι παρόμοιοι, δεν είναι μόνο δικοί μας. Τέτοιες ανησυχίες έχουν οι συνάδελφοί μας σε πολλές χώρες που αυτή τη στιγμή η πανδημία βρίσκεται σε έξαρση και μετράμε χιλιάδες θετικούς στον ιό αλλά και χιλιάδες νεκρούς.

Στη Γαλλία, προχθές Τετάρτη πραγματοποιήθηκε απεργία στα super market με τίτλο «η απεργία που σώζει ζωές» καθώς στον κλάδο ήδη μετρούν έξι νεκρούς και πάρα πολλά κρούσματα. Οι συνάδελφοι της Αΐσα, συναδέλφισσα στο CARREFOUR στο Σαν Ντενί της Γαλλίας χρειάστηκαν ελάχιστα γράμματα για να καταγγείλουν το έγκλημα και τον άδικο θάνατο της. «ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΣΑΣ-ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΜΑΣ», έγραψαν στην είσοδο του καταστήματος που δούλευε η συναδέλφισσα. Η εργοδοσία, παρά τις καταγγελίες που υπήρχαν, έλεγε ότι οι μάσκες τρομάζουν τους πελάτες. 

Στα μέτρα προστασίας που απαίτησαν οι Γάλλοι εμποροϋπάλληλοι στα super market η κυβέρνηση απάντησε με νέα προνόμια στους εργοδότες. Οι εβδομαδιαίες ώρες εργασίας αυξήθηκαν σε 60, με άνοιγμα των Κυριακών, με μείωση της περιόδου ανάπαυσης μεταξύ 2 ημερών.

Στο Βέλγιο οι συνάδελφοι μας πραγματοποιούν τις τελευταίες μέρες πολύμορφες κινητοποιήσεις με κύριο αίτημα την προστασία της ζωής τους. 6 Βελγικά Carrefour την προηγούμενη Παρασκευή απέργησαν με αίτημα την ενίσχυση των μέσων προστασίας των εργαζομένων. Την 1^η Απρίλη στη Delhaize που είναι η μητρική εταιρεία της ΑΒ Βασιλόπουλος, οι εργαζόμενοι έκλεισαν καταστήματα γιατί δεν υπήρχαν γάντια, μάσκες και αποζημιώσεις πέραν των κουπονιών που έχουν ημερομηνία λήξης.

Προχθές έχασε τη ζωή του ένας ακόμα συνάδελφος μας στο Βέλγιο από τον Όμιλο Colruyt. Συνάδελφοι του από το ίδιο κατάστημα κατήγγειλαν πως «δεν αισθάνονται ασφαλείς στην εργασία και πως αυτό μπορεί να διαρκέσει μήνες». Κυβέρνηση και εργοδοσία, αρνούνται να επιβεβαιώσουν αν άλλοι εργαζόμενοι έκαναν τεστ και βρέθηκαν θετικοί στον ιό.

Στην Ισπανία οι εργαζόμενοι στα super market αναφέρουν ότι «αισθάνονται υπερβολικά εκτεθειμένοι». Είναι λυπηρό λένε το γεγονός ότι ορισμένες αλυσίδες super market σε μια κρίση της υγείας, εκτιμούν τις πωλήσεις περισσότερο από την υγεία των εργαζομένων τους. 

Στην Ιταλία με την έναρξη της πανδημίας ένας ταμίας έχασε τη ζωή του από τον κορονοιό στη Μπρέσια, γεγονός που πυροδότησε τη συζήτηση γύρω από την προστασία των εργαζομένων στα super market. Την περασμένη εβδομάδα, είχαμε τον τελευταίο καταγεγραμμένο θάνατο με ένα φύλακα ασφαλείας σε super market να χάνει τη ζωή του. Τα συνδικάτα αλλά και αρκετά ΜΜΕ εκτιμούν πως έχουν πεθάνει κι άλλοι εργαζόμενοι χωρίς να καταγράφονται οι θάνατοι ως περιπτώσεις του κορονοιού.  Οι εργαζόμενοι αναφέρουν πως είναι ανεπαρκώς προστατευμένοι και φοβούνται πως «φέρνουν κάτι πίσω στο σπίτι τους», πως δεν είναι «εξοπλισμένοι κατάλληλα για να πολεμήσουν τη μάχη κατά της πανδημίας».

Καταγγέλλουν επίσης πως εκτός από την απαιτούμενη πρόσθετη υγειονομική προστασία που διεκδικούν, εργάζονται ασταμάτητα, με διαρκείς υπερωρίες. Λένε χαρακτηριστικά πως "αντί να μειώσουν το ωράριο εργασίας και να κλείσουμε τα Σαββατοκύριακα», αποφάσισαν να κάνουμε 12ωρες και πλέον βάρδιες για διαδοχικές ημέρες", προσθέτοντας παράλληλα πως τα super market «δεν είναι μια κοινωνική παροχή υπηρεσίας όπως αφήνεται να εννοηθεί, αλλά ένας κυνήγι κερδών» πάνω στην πανδημία.

Στην Αμερική που ο ιός προχωρά ραγδαία, μόνο τις τελευταίες μέρες έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον τέσσερις εργαζόμενοι στα super market, σε όλη τη χώρα. Συναδέλφισσα από κατάστημα του Μανχάταν λέει πως είχαν δύο κρούσματα στο χώρο της και πως είχε δουλέψει μαζί τους σε ίδιες βάρδιες, τις τελευταίες δύο εβδομάδες". Όμως επειδή δεν μπορεί να κάνει τεστ για να σιγουρευτεί αν είναι η ίδια θετική, συνεχίζει να εργάζεται μέχρι να εμφανιστούν τα συμπτώματα. Όπως λέει η ίδια «φοβάμαι να πάω στη δουλειά και να ανησυχώ για μια εργασία που πληρώνει ελάχιστα δολάρια την ώρα».

Οι εργαζόμενοι στα super market γνωρίζουν ότι βρέθηκαν στις πρώτες γραμμές αυτής της πανδημίας. Το αναγνωρίζουν όλοι, φαίνεται και από τις καμπάνιες και από τα δημόσια «ευχαριστώ» των επιχειρήσεων, των καναλιών, των κυβερνήσεων.

Φτάνει αυτό; Φτάνει να λέμε ότι είναι ήρωες; Πίσω από τη βιτρίνα, τα μεγάλα λόγια και τις κολακείες κρύβεται εκμετάλλευση, υποκρισία, ψέματα. Θα απαντήσουμε με τα λόγια μιας συναδέλφου από την Ιταλία. Κάποιοι λένε ότι «είμαστε ήρωες», αναφέρει. «Δεν το νομίζω, κάνουμε τις δουλειές μας. Δε θέλω να είμαι ήρωας. Απλά να σεβαστούν τη ζωή μου».

Συνάδελφισσες-οι, πρέπει να μιλάμε τη γλώσσα της αλήθειας! Οι εργαζόμενοι στα ταμεία, στα ράφια, στα ψυγεία, στην τροφοδοσία, οι εργαζόμενοι που βρίσκονται εκτεθειμένοι στον ιό, είναι από τους πιο χαμηλόμισθους, τους πιο κακοπληρωμένους. Είναι οι εργαζόμενοι που στη συντριπτική πλειοψηφία εργάζονται part time, με τετράωρα-εξάωρα και όχι από επιλογή τους. Είναι αρκετοί εργαζόμενοι που δουλεύουν με ολιγόμηνες αλλά και ολιγοήμερες συμβάσεις ορισμένου χρόνου δηλαδή εργαζόμενοι που τώρα βρίσκονται εκτεθειμένοι στον ιό και αύριο θα είναι άνεργοι. Στη Γαλλία όπως και στη χώρα μας οι μεγάλοι όμιλοι των super market πρόβαλαν τα έκτακτα μπόνους που έδωσαν, με στόχο να δείξουν κοινωνικό πρόσωπο, εξασφαλίζοντας έμμεσα απλήρωτη διαφήμιση. Στη Γαλλία οι εργαζόμενοι ονόμασαν αυτά τα πριμ ως «μπόνους θανάτου». Κανένα μπόνους που σημειωτέον δεν είναι υποχρεωτικό, δεν αποτελεί μισθό και δε δεσμεύει τις επιχειρήσεις να πληρώσουν ασφαλιστικές εισφορές, δε μπορεί να βρεθεί πάνω από την προστασία της ζωής, να ισοφαρίσει ή να προσπεράσει την απουσία μέσων προστασίας, την έκθεση στον ιό.

Τα μπόνους που ανακοινώθηκαν αφορούν στην πλειοψηφία τους διατακτικές επιταγές αγορών που επιστρέφουν στα ταμεία των ίδιων επιχειρήσεων. Σε συνθήκες πανδημίας οι εργαζόμενοι θα έπρεπε εξ’ αρχής να ήταν πλήρως προφυλαγμένοι με όλα τα μέσα προστασίας, να υπήρχε κατοχυρωμένο και υποχρεωτικό επίδομα ανθυγιεινής εργασίας και κυρίως να είχαν μόνιμη και σταθερή εργασία, με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, με 8ωρο-5μερο. Όλα τα άλλα λόγια είναι κούφια και υποκριτικά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υποτιμάμε την αξία που έχουν οι οποιεσδήποτε προσθήκες που αυξάνουν το εισόδημα των εργαζομένων.

Για όλα τα παραπάνω αλλά και γι’ αυτά που θα ακολουθήσουν στις επόμενες τοποθετήσεις από τους συναδέλφους, καλούμε όλα τα σωματεία των εμποροϋπαλλήλων και των ιδιωτικών υπαλλήλων, επιχειρησιακά και κλαδικά σε όλη τη χώρα να ορίσουν την Τετάρτη 15 Απρίλη, ως μέρα παρέμβασης και δράσης, ενημέρωσης και διεκδίκησης στους εργασιακούς χώρους των αλυσίδων super market. Τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, να βρεθούν στα καταστήματα, στην έναρξη των βαρδιών, στα διαλείμματα, στο σχόλασμα. Να αναδειχτούν τα αιτήματα προστασίας, να στηριχθούν οι συνάδελφοι μας στα super market, να καταγγελθούν οι εργοδοτικές αυθαιρεσίες.

Καλούμε τους συναδέλφους μας στα super market να υψώσουν ανάστημα και γροθιά για να υπερασπιστούν τη ζωή τους, τη ζωή των οικογενειών τους. Να βάλουν μπροστά τα ζητήματα προστασίας, της υγείας τους, των δικαιωμάτων τους.

Οι συνάδελφοι μας στα νοσοκομεία, λένε πως τα καλυμμένα στόματα έχουν φωνή. Αυτή η φωνή είναι η δική τους, η δική μας, αυτή πρέπει να δυναμώσει!

Κανένας να μην παρασυρθεί από τα νερά και τα απόνερα της πανδημίας.